Weksle teoria | Wprowadzenie

Myślę, że tę stronę, jej kształt i zawartość ukształtuje życie, tak jak ukształtowało obrót wekslowy i czekowy, przez ciągłą eliminację błędów i nowe przystosowania do aktualnych potrzeb. Strona ta przeznaczona jest przede wszystkim dla ludzi, którzy jeszcze nigdy z obrotem wekslowym się nie zetknęli albo spotkali się z wekslami sporadycznie. Prowadzą małe i średnie firmy i nie podejrzewają nawet, że obrót wekslowy mógłby im przynieść wiele korzyści, zwłaszcza w finansowaniu produkcji sezonowej. Nie znaczy to, że duże przedsiębiorstwa nie znajdą tu nic praktycznego. Wręcz przeciwnie, zwłaszcza te, które mają problemy z okresową płynnością finansową, wykonują kompensaty lub sprzedają należności. Strona ta w moim zamierzeniu ma być swoistym poradnikiem na temat praktycznych problemów dotyczących weksli i czeków. Zwłaszcza chodzi mi o kwestie budzące wątpliwości a dotyczące całego obrotu wekslowego i czekowego. Będę wdzięczny za merytoryczne i życzliwe uwagi, które pozwolą mi lepiej zrozumieć istotę problemu. Jeśli strona ta przyczyni się, nawet w minimalnym stopniu, do zrozumienia weksli i zwiększenia obrotu wekslowego to cel zostanie osiągnięty.

Z punktu widzenia gospodarki kredyt wekslowy jest bardzo korzystnym narzędziem finansowym. Jest kredytem typowo obrotowym a nie konsumpcyjnym. Powoduje niszczenie recesji, poprzez zwiększenie ilości operacji finansowych w określonym czasie nie powodując równoczesnego wzrostu inflacji. To rzadkość. W epoce wczesnego Balcerowicza Bank Centralny rozumiał rolę obrotu wekslowego, dając temu wyraz w dużej różnicy pomiędzy stopą refinansową a stopą redyskontową weksli. Kredyt wekslowy był wtedy zdecydowanie tańszy już w punkcie wyjścia, czyli w banku. Przez dalszy obrót stawał się jeszcze tańszy, dając w rezultacie środki finansowe i znacznie obniżając koszty ich uzyskania. Tylko społeczeństwo wtedy do tego nie dorosło. Dzisiaj ta różnica jest prawie niezauważalna. Kredyt wekslowy przełamuje barierę zatorów płatniczych. Jest nie do przejęcia przez załogi pracownicze na konsumpcję i świetnie nadaje się np. do finansowania skupu płodów rolnych w rolnictwie.

Czym jest weksel? To jest to, co chcą wiedzieć ludzie stykając się z nim po raz pierwszy. Trudność polega na tym, że nie ma prostej odpowiedzi na tak proste pytanie. Otóż dla każdego uczestnika obrotu wekslowego jest on czymś innym, inne spełnia oczekiwania, inne nakłada obowiązki i daje inne prawa. Ta niesamowita ilość kombinacji sprawia największe trudności. Te same problemy można przy pomocy weksla rozwiązywać na różne sposoby. Dla wszystkich jest papierem wartościowym, który może "powołać do życia" każdy, kto posiada zdolność zaciągania zobowiązań. Ale oprócz tego dla wystawcy jest zaciągnięciem kredytu na określonych warunkach lub kaucją, dla wierzyciela sposobem udzielenia kredytu i przyjęciem zapłaty, dla indosanta papierem wartościowym o określonym nominale, którym można płacić, dla poręczyciela przyjęciem zobowiązań, które trzeba zaspokoić w wypadku niespełnienia ich przez wystawcę, dla akceptanta przejęciem zobowiązań wystawcy, itd. Weksel spełnia wiele funkcji. Używany jest od wieków jako sposób zaciągania kredytów i sposób zapłaty. Z niego wyrósł czek, a w dalszej konsekwencji dzisiejszy banknot. W rękach ludzi z wyobraźnią staje się doskonałym narzędziem finansowym, a w rękach ludzi niepoważnych i niedouczonych staje się niebezpieczny.